कधीतरी models ही "Freeze" व्हायलाच हवीत की !

Flexibility हा देखील एक अत्यंत अति लाडावून ठेवलेला शब्द आहे. असाच Innovation हा सुद्धा. हे सतत इतके बोलले जातात,कि व्यावसायिकाला वाटावं कि सतत बिझनेस models सारखी बदलतच राहिली पाहिजेत.

असं काही नाही. नकोच मुळी. एखादी नवीन कार्यपद्धती मुळात वर्क होतीये कि नाही, झालीये कि नाही वगैरे पाहायला काही वेळ तर द्यायला हवा ना ! आणि त्यात परत मुळातल्या त्या model लाच सारखा आपण धक्का लावत राहिलो तर कठीणच होवून बसेल की. 

म्हणजे असं,कि घरात काम करणाऱ्या बाई ला सतत रोज वेगळ्या वेळी, वेगवेगळ्या पद्धतीने, अनेक माणसांनी कामे सांगत राहिली, तर सोडूनच जाईल ना ती. अगदी असंच आहे हे.

मी तर चक्क माझ्यासाठी कधी कधी Freeze हा शब्द एखाद्या दिशादर्शका सारखा वापरतो !

नाही करायचा बदल निदान ३ वर्ष तरी. कधी कधी पाहिजे तसं घडत नाही. वैफल्य येतं. हा सुद्धा त्या प्रयोगातला, ठाम राहण्यातला एक भागच समजायचं. आपल्या मार्गावरचा विश्वास असंच develop होतो. 

Groups = Promotions : हे जणू सूत्रच झालंय !

कोणताही फेसबुक किंवा whatsapp ग्रुप उघडून बघा : त्यात जास्तीत जास्त पोस्ट्स प्रमोशन च्याच दिसतात. छोट्या व्यावसायिकांचं मी तर पाहिलंय, की त्यांचा हा एकच "धर्म" होवून बसलेला दिसतो, की ग्रुप ना ? ठोक पोस्टिंग. किंवा ग्रुप्स हे "पोस्टिंग" करताच असतात. अनेक जण तर हे दुकानच उघडून बसतात, कि एक फेसबुक चा ग्रुप करा, त्यावर प्रचंड मेंबर संख्या add करत जा; आणि एखादी स्वस्त अशी मेम्बर्शीप द्या आणि ती विका. बदल्यात फेसबुक असतंच तुमच्या पोस्ट्स प्रचंड populate करायला. 

हरकत काय असं करायला ?

खरं तर काही असूच शकत नाही ना, कारण प्रत्येकाचं स्वातंत्र्य ! तरीही एकंदरीत आधी आयुष्य म्हणजे मला सृष्टीकर्त्याने दिलेलं जीवन आलं, आणि मग ते कसं घालवायचं हा प्रश्न आला. म्हणून तर आपण कुणालाही प्रथम भेटीत विचारतो ना : 

"What do you do" किंवा

"What's your Occupation" किंवा

"काय करता आपण" किंवा

"काय चाललंय  सध्या" 

हे सर्व प्रश्न "तुम्ही तुम्हाला दिलेली ही उर्जा कशी कारणी लावता" असे आहेत.ही कारणी लावताना आपण केलेल्या विविध कामांच्या नंतर आपल्याला कसं वाटतं  ह्याचा विचार आपण करतो का कधी ? म्हणजे अगदी "समाधान" ह्या फूट पट्टी वर नकोय मोजायला; तरीही साधारणत: आपण ज्या हेतू ने आपला व्यवसाय निवडलेला असतो तो हेतू बऱ्याचदा बाजूलाच पडलेला दिसतो आणि "सतत आपल्या सेवा-उत्पादने आपण सतत विकत राहणे " हेच काम होवून बसलेलं दिसतं.

विक्री किंवा प्रमोशन हा व्यवसायाचा एक भाग आहे हे निश्चित, तरी जोडीने उत्तरोत्तर हि प्रक्रिया थोडी सोपी व्हायला हवी. म्हणजे आपल्याला मिळणाऱ्या परिणामांच्या तुलनेत हे काम कमी-कमी होत जावं.आणि आपल्याला आपल्या बेसिक profile वर म्हणजेच आपल्या क्षमता (स्वत: च्या किंवा व्यावसायिक) किंवा त्यांचा दर्जा वाढविण्यावर काम करायला वेळ आणि वाव मिळावा.

हे प्रत्येकाच्या मनाशी पक्कं असतं; तरीही "जो दिखता हैं वही बिकता हैं " हे एकमेव सूत्र अंगिकारल्याने खूप घोळ होतो.

मुळात ग्रुप्स हे ह्याकरीता नसावेतच मुळी !

ग्रुप्स वर हे आपल्या योग्यता वाढविण्याकरिता काय करता येईल  ह्या विषयी बोललं जावं अथवा व्यक्त व्हावं. अशाच काहीशा उद्देशाने आपण निवडक उद्यमी ची निर्मिती केली. हे वेगवेगळे प्रयत्न, त्यांची गोळा बेरीज व सोबतीने येणारे अनुभव ह्याची गोडी चाखता आली तर खरा प्रवासाचा आनंद घेता येईल.

"इथे धंदा मिळत नाही" किंवा 

"खूपच कमी हालचाल असते सध्या ग्रुप वर"  

वगैरे साठी इथे येण्यात काहीच अर्थ नाही. ह्या कोणत्याही गोष्टी अर्थात सवंग पणा ग्रुप वर नसावा. ग्रुप थेट धंदा मिळण्यासाठी नव्हे तर एकंदरीत व्यवसायाद्वारे आयुष्य रसदार,चविष्ट व्हावं ह्या दिशेने चालावा. 

कमी हालचाल अर्थात जास्त मोकळी जागा. 👉हीच तर अपेक्षित आहे ना.

तर निवडक उद्यमी म्हणजे अशा प्रकारे विचार करू शकण्याची तयारी असणाऱ्या लहान-थोर उद्यमी मंडळींचा समूह. 

प्रयोग बेडरपणे share करायला वाव असावा !

मनात योजलेले काम झाले की त्याला आपण यश म्हणतो साधारणत: आणि हे होण्याकरिता आपण उद्यमी मंडळी अनेक कृती करीत असतो. ह्यांना "प्रयोग" म्हणता येईल. त्यांतले अनुभव कधी share करतो का आपण ? हल्ली ज्याभोवती एक मोठ्ठ वलय निर्माण झालंय तो mentor म्हणजे तरी काय ? आपले अनुभव फक्त सांगणे खरं तर. हे अनुभव अगदी बेडरपणे सांगता आले, तर खरा ग्रुप, नाहीतर एक दुकानच फक्त !

बिझनेस नेटवर्क Presentation : ७ प्रमुख मुद्दे

फोरम चं उद्दिष्ट जाणून घेऊन मग Presentation द्यावं !

नुकतंच एक बिझनेस नेटवर्क फोरम attend केलं. त्यात एका मेंबर चं बिझनेस Presentation पाहिलं. छान कल्पक केलं होतं. तरीही ते त्या form ला साजेसं असतं तर अजून छान वाटलं असतं. बिझनेस नेटवर्क हे "नेटवर्क" वाढण्यासाठी आहे, त्यातून आपले सह मेम्बर्स प्रशिक्षित व्हायला हवेत : आपल्याला आवश्यक ते रेफरल्स देण्याकरिता.

माझ्या मते हे १० मिनिटांच Presentation म्हणजे आपल्या १ मिनिट चंच Extension असतं. त्यात खालील गोष्टींची खबरदारी जरूर घ्यायला हवी :-

1. कमी शब्दांत परंतु योग्य व्यक्तीकडून (आपल्या कामाची समज असणारी व्यक्ती ) स्वत:ची ओळख करून घेणे. 
2. 2 ते ३ product किंवा सेवा अथवा त्यांची versions सांगावीत. प्रत्यक्ष ते कसं काम करतं ह्यापेक्षा उपयुक्तता काय ह्याकडे अधिक लक्ष असावे. त्यात पुन्हा काय ऐकलं , काय पाहिलं की मला रेफर करता येईल ह्याची एखादी यादी देता येईल.
3. एखाद्या प्रमुख ग्राहकाचे Testimonial नक्की share करता येईल. हा चांगला तगडा ग्राहक असावा. तुमचे जे ग्राहक आहेत, त्यातल्या त्यात ! थेट नसेल, Indirect असेल तरी चालेल. मुळात आपलं काम इतक्या चांगल्या ग्राहकाला उपयुक्त ठरतंय हे लोकांना व्यवस्थित समजेल. प्रत्यक्ष त्या व्यक्तीला बोलावून वेळ दवडू नका. 
4. तुमचं खास Certification किंवा व्यवसायाला साजेशी एखादी डिग्री वगैरे जरूर,नक्की स्क्रीन वर दाखवा, सोबत बोलून सुद्धा सांगा. त्या image वर मोठ्या अक्षरांत ती कसली,कशा बद्दल ची degree आहे ते लिहा. 
5. नसेल तर तुमच्या अनुभवाला सारथी बनवा.नवखे, startup असाल, तर तुमच्या आधीच्या नोकरीतील अनुभवाला; तेही नसेल, तर तुमची कल्पना, आणि स्टोरी मार्केट करा. लोकांना,मेम्बर्स ना कळायला हवं की, सदर विषयातील सर्व कौशल्ये तुमच्यात आहेत. (Linked-In चं Skill Endorsement जरूर पहा !)
6. Gives आणि Asks वर हमखास लक्ष द्या. इथे व्यवस्थित 2 भाग करून लोकांना समजावून सांगा की माझ्या कडून काय मिळेल, आणि मला कुठे रेफर करता येईल. स्पेसिफिक नावे किंवा निदान ते ते हुद्दे जरी समजावून सांगितले तरी चालेल. 
7. साधारण ह्या सगळ्यात १० मिनिटे दिलेली असतात. त्यात निदान 2 मिनिटे शेवटी आपले Gives व Asks समजावून सांगायला तसेच प्रश्नोत्तरे हाताळायला शिल्लक रहावीत. एखाद-दुसरा प्रश्न तुमची USP समजावून सांगायला चक्क प्लॉट केला तरी चालेल. उद्देश हाच कि आपला व्यवसाय कळण्यापेक्षा आपल्या व्यवसायाकरिता referals कसे शोधायचे हे मेम्बर्स ना कळू शकेल.

आपल्या सह मेम्बर्स पर्यंत एकदा आपल्याला रेफरल कसे द्यायचे, कुठून शोधता येतील हे आपण पाहिलं, सोबत का द्यायचे हे कळलं कि झालं कि !